DLACZEGO NIEKTÓRZY LUDZIE WYCZERPUJĄ NAS EMOCJONALNIE?

Każdy z nas choć raz spotkał osobę, po rozmowie z którą czuł się kompletnie pozbawiony energii.

Wystarczy kilka minut interakcji i już mamy wrażenie, że musimy ważyć każde słowo, by nie wywołać kłótni czy niepotrzebnego dramatu.

To nie zawsze kwestia złej woli – często to wynik emocjonalnej niedojrzałości.

Brytyjska psycholog kliniczna Julie Smith, obserwowana przez miliony ludzi w mediach społecznościowych, wskazuje, że takie osoby mogą być trudne do rozpoznania. Na pierwszy rzut oka mogą wydawać się sympatyczne, ale w dłuższej relacji pokazują toksyczne wzorce.

KIEDY WINNI SĄ ZAWSZE INNI

Pierwszą oznaką niedojrzałości emocjonalnej jest chroniczne unikanie odpowiedzialności. Osoby takie zawsze znajdą winnego – partnera, szefa, kolegów z pracy, a nawet system. Jeśli w związku pojawia się kryzys, to wina drugiej strony. Jeśli coś nie wychodzi w pracy – to koledzy zawalili. Jeśli pojawiają się problemy finansowe – „świat się uwziął”.

Przypomina mi się znajoma, która potrafiła godzinami opowiadać, jak wszyscy ją krzywdzą – od ekspedientki w sklepie po własną rodzinę. Kiedy próbowałam delikatnie zasugerować, że może część problemów wynika z jej decyzji, natychmiast zamykała się w roli ofiary. To klasyczny przykład unikania odpowiedzialności i przerzucania winy, który z czasem staje się nie do zniesienia.

BRAK EMPATII I MANIPULACJA

Drugim sygnałem, na który zwraca uwagę Julie Smith, jest brak empatii. Osoby niedojrzałe emocjonalnie widzą świat tylko przez pryzmat własnych potrzeb. Gdy nie dostają tego, czego chcą, sięgają po manipulację. Często stosują szantaż emocjonalny, obrażają się albo wywierają presję, aby uzyskać przewagę.

Jeden z moich czytelników opowiedział mi kiedyś historię swojego związku, w którym partnerka obrażała się za każdym razem, gdy chciał wyjść z kolegami. Wmawiała mu, że skoro wybiera spotkanie z innymi, to „na pewno już jej nie kocha”. To typowy przykład emocjonalnego szantażu, który z czasem prowadzi do poczucia winy i utraty własnej wolności.

GNIEW W OBLICZU SPRZECZNOŚCI

Trzecią, bardzo charakterystyczną oznaką, jest wrogość wobec sprzeciwu. Osoby niedojrzałe emocjonalnie nie potrafią przyjmować krytyki ani radzić sobie z odmiennym zdaniem. Nawet zwykła różnica opinii może skończyć się awanturą.

To trochę jak spacer po polu minowym – nigdy nie wiesz, czy przypadkiem jedno zdanie nie wywoła burzy. Wielu ludzi w takich relacjach zaczyna „chodzić na palcach”, unikając tematów drażliwych, by nie doprowadzić do kolejnej kłótni. To nie tylko męczące, ale i bardzo niezdrowe dla psychiki.

JAK SIĘ CHRONIĆ PRZED TOKSYCZNĄ RELACJĄ?

Przebywanie z kimś, kto jest niedojrzały emocjonalnie, często prowadzi do wewnętrznego wyczerpania. Człowiek zaczyna wątpić w siebie, czuje się winny i niewystarczający. Julie Smith podkreśla, że jedynym wyjściem jest świadome wyznaczanie granic. Zamiast w nieskończoność walczyć o aprobatę osoby, która i tak jej nie potrafi dać, warto podjąć decyzję o zakończeniu takiego układu albo przynajmniej zdystansować się emocjonalnie.

Kiedyś sama znalazłam się w podobnej sytuacji. Miałam przyjaciółkę, która potrafiła zadzwonić o północy tylko po to, żeby przez godzinę narzekać na wszystkich wokół. Na początku starałam się słuchać i wspierać, ale z czasem zauważyłam, że to nie jest przyjaźń, tylko jednostronny monolog. Dopiero gdy zaczęłam stawiać granice, odzyskałam spokój.

AUTOREFLEKSJA – KLUCZ DO ZDROWEJ RELACJI

Czasem najłatwiej rozpoznać toksyczną dynamikę nie w zachowaniu tej drugiej osoby, ale w naszych własnych reakcjach. Jeśli po każdej rozmowie czujesz się zmęczony, winny albo smutny, to znak, że coś jest nie tak. Normalna relacja powinna dawać poczucie wsparcia i równowagi, a nie wyczerpywać psychicznie.

Psychologowie przypominają, że prawdziwa dojrzałość emocjonalna to zdolność do wzięcia odpowiedzialności, empatia wobec innych i umiejętność radzenia sobie ze sprzecznościami. Jeżeli tego brakuje, warto poważnie zastanowić się nad tym, czy dana relacja ma sens.

PODSUMOWANIE

Niedojrzałość emocjonalna może przybierać różne formy – od unikania odpowiedzialności, przez manipulację, aż po agresję wobec sprzeciwu. Rozpoznanie tych oznak jest kluczowe, aby chronić siebie i swoje zdrowie psychiczne. Nie warto marnować życia na relacje, które pozbawiają nas energii i radości.

Świadome stawianie granic i odwaga, by odejść od osób, które nie potrafią dojrzeć emocjonalnie, to często najlepszy krok w stronę szczęśliwszego i spokojniejszego życia.